Hayali

58 English

   Suat VERAL, 1966 İstanbul Ortaköy doğumludur. Evli ve 3 çocuk babasıdır. Genç yaşta sanatını ustası ve aynı zamanda ağabeyi olan Tevfik VERAL’dan ve onunda ustası olan Ayhan BÜYÜKDÜĞAN’dan öğrenmiştir. Veral, 42 senelik sanat hayatı boyunca üstlenmiş olduğu kültürel görevinde 13-14 y.y. dan günümüze kadar gelen köklü sanatımız Geleneksel Türk Gölge Oyunumuzun önemli bir parçası olan tasvir yapımı ile başlamış ve zaman içinde kendini geliştirerek oyunlarda yapmaya başlamıştır.

   Veral, mesleğinde ağabeyinden öğrendiği tekniğin de üstünde bir açılım yapma hedefiyle, araştırarak ve geliştirerek yaptığı tasvirlerinde özel olarak kullandığı boyalar ve kendine özel uyguladığı işleme tekniği sayesinde, tamamen el emeği olan eserleri, gölge sanatımıza zenginlik katmıştır.

   Geleneksel Türk Gölge Oyunu sanatımızın araştırılması, geliştirilmesi ve yeni nesillere aktarılmasını sağlamak amaçlı başlamış olduğu sanat hayatı boyunca takdir ve teşekkür içerikli bir çok ödüller de almıştır. Sanatını ” yok olmaya yüz tutmuş ” adı altında anılmasını istemediği için hem yurtiçi hem de yurtdışı birçok etkinliğe ve festivallere katılarak, özellikle geleceğimizin mirasçıları olan çocuklarımıza da yaptığı çalışmalarda sanatımızı sevdirmiş ve benimsetmiştir. Yazılı ve görsel birçok medyada da röportajları vardır.

   Yapmış olduğu çalışmalarla ve sanatındaki başarılarla kendini bir çok önemli kuruma ve alanlarında tecrübeli profesörlere test ettirerek unvan kazanan Veral, aynı zaman da Kültür Bakanlığı Sanatçısı ve Somut Olmayan Kültürel Miras Taşıyıcısı’dır.

   42 yıllık sanat ve zanaat yaşamında mesleğini çok sevdiği için yapmış olduğu araştırmaların sonucunda, sanatımızın ilerlemesi adına birçok yenilikler de yapmıştır. Bunların arasında ilk olarak, halkımızla paylaşmak ve aynı zamanda hatırlatmak amaçlı uzun yıllar yaptığı tasvirleri (20.000’e geçkin) Kültür Bakanlığı’nın DÖSİMM ( Döner Sermayeler İşletmesi Merkez Müdürlüğü ) biriminin yurtiçi, yurtdışı mağazalarında ve internet sitelerinde yer almıştır.

   Amerikalı yazar Kevin Revolinski, İstanbul’da yaşamış olduğu bir anıdan yola çıkarak yazdığı “The Yogurt Man Cometh” adlı kitabının kapak çalışmasında Veral’ın yaptığı yoğurtçu tasviri yer almaktadır.

   Geleneksel Türk gölge oyununda seslendirmeden dolayı Karagöz sanatçılarının bugüne kadar hep erkek olduğunu anımsatan Veral, Türkiye’nin ilk bayan Karagöz sanatçısı ve aynı zamanda yeğeni olan Merve İLKEN’i yetiştirdi. Günümüz çocuklarının gelişiminde önemli rol oynayan annelere ve genç kızlara örnek amaçlı yetiştirdiğini anlatan Veral, kadınların da bu sanat dalında önlerini açmak gerektiğini düşünüyor.

   Pendik Belediyesi’nin desteği ile bir ilke daha imza atan Veral, Pendik Belediyesi’ne bağlı 60 Milli Eğitim okulunda çocuklara Karagöz ve Hacivat oyununu seyrettirdi. Suat VERAL yönetiminde oynatılan oyunlarda Karagöz ve Hacivat’ın komik hikâyeleriyle kültürümüzü çocuklara neşeli bir şekilde tanıttı ve sevdirdi.

   İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Kültür A.Ş. bünyesinde yer alan Gösteri Sanatları Merkezi öğrencilerine de hocalık yaptı. Geleneksel sanatımızı sadece çocuklara değil gençlere de sevdirmeyi planlayan Veral, üniversite gençliğine Karagöz tasvir yapımını ve oynatımını da öğretti.

   Günümüz çocuklarının teknolojiye ve televizyonlara bağlı kaldığı bu dönemde kültürümüzü çocuklara sevdirerek anlatmanın ve izlemelerinin bir yolunu da 3 boyutlu Karagöz Hacivat filmine onay vererek ortaya koydu. Karagöz – Hacivat yeniden isimli ortak çalışmada, filmde kullanılan tasvirlerin tamamı Suat VERAL’a aittir.

   Karagöz ve Hacivat gölge oyunu sanatına olan ilginin çoğalması ve izleyici kitlesinin artmış olması beraberinde büyük gösteri salonlarını da getirdi. Suat VERAL bu alanda da bir ilk yaptı ve Türkiye ilk defa 1 metrelik tasvirler yaparak halkın büyük salonlarda rahatça oyunu izleyebilmelerini sağladı. Projeye adını veren ” Dev Gölgeler ” ilk defa 27 Mart 2011 Dünya Tiyatrolar Günü’nde Veral tarafından sahneye koyuldu. Dünyanın birçok yerinde Dev Gölgeler sahnelendi ve 23 Nisan 2015 tarihinde Bosna-Hersek Zenica Arena’da aynı anda 6.000 çocuk yine Dev Gölgeleri büyük bir coşkuyla izledi.

   2015 yılında Bosna-Hersek Banja Luka da gerçekleşen uluslar arası kukla festivalinde bir çok ülke arasında ülkemizi temsilen katılan Veral, yaptığı çalışmalar ve sanatına verdiği özveriden dolayı festival heyetince “ Onur Ödülü “ almıştır. Hem yerli hem yabancı basında çıkan haberlere verdiği röportajında “ – Bu onur ödülünü her şeyden önce ülkem, toprağım ve kültürüm adına aldığımı belirtmek isterim. “ diyen Veral dünya çapında bir kez daha ülkemizi gururlandırmıştır. Aynı zaman da Kültür Bakanlığı Araştırma ve Eğitim biriminin arşivinde de yer almaktadır.

   Yurtiçi ve yurtdışı katıldığı birçok el sanatları festivalleri ve uluslararası kukla ve gölge oyunları festivallerinde yüzlerce oyun sergiledi ve milyonlarca izleyiciyi geleneksel Türk gölge oyunu sanatımızla tanıştırmıştır. Dünyadaki gölge oyunlarını inceledi ve farklı ülkelerin gölge oyunlarını izledi. Tüm sanat hayatı boyunca yaptığı araştırmalarından, okuduğu kaynaklardan ve gerçekleştirdiği özel projelerden dolayı devletimiz tarafında 2017 yılında 3. Milli Kültür Şurası’na seçildi. Cumhurbaşkanlığı önderliğinde, 28 yıl aradan sonra gerçekleşen milli kültür şurasında ” Sahne Sanatları Komisyonu ” nda ” Geleneksel Temaşa Sanatlarımızın Dünü Ve Bugünü ” başlığıyla hazırladığı raporuyla komisyon kararlarına geçen görev ve eylemleri, geleneksel gölge oyunu sanatı adına önemli bir yol haritası oluşturmuştur.

   2020-2021 yıllarında dünyanın mücadele ettiği covid-19 pandemi döneminde toplumların evlerine kapanması ve sosyal hayatın durma noktasına geldiği yıllar içerisinde sanatını gündemde tutmak ve insanları sanatla neşelendirmek adına, sosyal medyanın da desteğini kullanarak ramazan ayları boyunca online gösteriler ve canlı yayınlar aracılığıyla gösteriler ve farklı etkinlikler gerçekleştirmiştir. uzun yıllardır merak edilen ” Karagöz ve Hacivat teknolojiye nasıl ayak uyduruyor? ” sorusuna da gerçekleştirdiği interaktif projelerle de yanıt vermiş oldu.

   Geleneksel Türk gölge oyunu kültürümüzü gerek dünyaya, gerekse yurtdışında yaşayan Türklere sanatımızı tanıtmak, sevdirmek ve hatırlatmak amaçlı çalışmalarda yapmıştır. Kanada, Amerika, İngiltere, Fransa, Romanya, İtalya, İspanya, Arnavutluk, Güney Kore, Hırvatistan, Malezya, Pakistan, Bosna-Hersek, Gürcistan, Katar ve Avusturya başta olmak üzere birçok ülkede ( fuar, festival, okullar ve kültür merkezlerinde ) oyun ve atölye çalışmaları yapan Veral, kültürümüzü tüm dünya ülkelerine tanıtmak için de çalışmalarına devam etmekte.

   Suat VERAL sanatında yapmış olduğu bu yenilikleri yeterli bulmadığı için daha birçok projeyi de hazırlamaktadır.